Β΄ Εθνοσυνέλευση και Β΄ Βουλευτικό

Επαρχία Μυκόνου και Σύρας

Ανάδειξη αντιπροσώπων

Με βάση τον εκλογικό νόμο της 9ης Νοεμβρίου 1822 και τη διακήρυξη του Εκτελεστικού Σώματος της ίδιας ημέρας, προκηρύχθηκαν εκλογές για το Β΄ Βουλευτικό, ωστόσο η Διοίκηση τελικά προχώρησε στη σύγκληση της Β΄ Εθνοσυνέλευσης στις 29 Μαρτίου 1823.

Η διαδικασία της εκλογής του πληρεξουσίου της Μυκόνου (η οποία εκείνη την περίοδο αποτελούσε αντεπαρχία, υπαγόμενη στον έπαρχο Τήνου) στη Β΄ Εθνοσυνέλευση ξεκίνησε κατόπιν πρόκλησης των προκρίτων της Ύδρας με ημερομηνία 21 Ιανουαρίου 1823 προς την κοινότητα Μυκόνου για την αποστολή ενός πληρεξουσίου σε συνέλευση αντιπροσώπων των νησιών στην Ύδρα. Στις 13 Φεβρουαρίου η κοινότητα Μυκόνου ενημέρωσε την τοπική διοίκηση της Ύδρας ότι είχε εκλέξει, κατόπιν συνέλευσης της κοινότητας, «παραστάτην πληρεξούσιον» του νησιού τον Ιωάννη Κοντουμά, με την εντολή να αντιπροσωπεύσει τη Μύκονο στη συνέλευση της Ύδρας και κατόπιν να μεταβεί στην έδρα της κεντρικής επαναστατικής διοίκησης. Στον ίδιο είχε δοθεί από την κοινότητα η εξουσιοδότηση, σε περίπτωση που εφαρμοζόταν η οδηγία της κεντρικής διοίκησης να εκλεγεί ένας μόνο παραστάτης για το Β΄ Βουλευτικό από όλα τα νησιά που συναποτελούσαν την επαρχία Τήνου, να αντιπροσωπεύσει τη Μύκονο ως εκλέκτορας στην εκλογική αυτή διαδικασία. Από τα πρακτικά της Β΄ Εθνοσυνέλευσης στο Άστρος επιβεβαιώνεται η συμμετοχή στις συνεδριάσεις του Ιω. Κοντουμά ως πληρεξουσίου της Μυκόνου.

Μετά την ολοκλήρωση των εργασιών της, συγκροτήθηκε σε σώμα το Β΄ Βουλευτικό, το οποίο αποφάσισε, στο πλαίσιο της αναδιάταξης του επαρχιακού χάρτη της επικράτειας, τη δημιουργία επαρχίας αποτελούμενης από τα νησιά Μύκονο και Σύρο. Προφανώς εξαιτίας του γεγονότος ότι η Σύρος, που τυπικά ανήκε στην επαρχία, δεν είχε μέχρι εκείνη τη στιγμή αναγνωρίσει την υπαγωγή της στην ελληνική επαναστατική διοίκηση, η συγκρότηση της επαρχίας δεν προκάλεσε νέα εκλογική διαδικασία. Ως αποτέλεσμα, ο πληρεξούσιος Ιωάννης Κοντουμάς αντιπροσώπευσε τη νέα επαρχία και ως παραστάτης στο Β΄ Βουλευτικό, συμμετέχοντας εξαρχής στις εργασίες του σώματος. Το γεγονός ότι η επαρχία δεν συγκαταλέγεται ανάμεσα στις διαφιλονικούμενες εκλογές, των οποίων η εξέταση παραπέμφθηκε κατά την πρώτη συνεδρίαση του Βουλευτικού, στις 26 Απριλίου 1823, σε ειδική επιτροπή ελέγχου των παραστατικών εγγράφων, δείχνει ότι δεν υπήρχε αμφισβήτηση ως προς το αποτέλεσμα. Μάλιστα στις 30 Απριλίου η επιτροπή σχολίασε σε απόφασή της για την εκλογή Τήνου ότι ο παραστάτης της Μυκόνου δεν είχε «αντιφερόμενον».

Ωστόσο, ο Ιω. Κοντουμάς απουσίασε για μεγάλο χρονικό διάστημα από τις συνεδριάσεις του Βουλευτικού και η επαρχία συμπεριλήφθηκε στις νησιωτικές περιφέρειες τις οποίες το Βουλευτικό κάλεσε στις 15 Οκτωβρίου 1823 να ενεργήσουν άμεσα τη διεξαγωγή της εκλογής και την αποστολή του παραστάτη τους. Η συμπερίληψη της επαρχίας στη εν λόγω απόφαση, σε συνδυασμό με μία ανάλογη πρόσκληση προς τον έπαρχο και τους επιστάτες της Μυκόνου που είχε προηγηθεί λίγες ημέρες πριν (11 Οκτωβρίου 1823), φαίνεται πως είχαν ως σκοπό να επανακάμψει ο Κοντουμάς από το νησί ή να επιβεβαιωθεί από την ιδιαίτερη πατρίδα του η συνέχιση της θητείας του στη θέση του παραστάτη. Σε κάθε περίπτωση, είναι βέβαιο πως νέα εκλογή δεν διεξήχθη, καθόσον στη συνεδρίαση της 10ης Νοεμβρίου 1823 αναγνώστηκε ενώπιον της ολομέλειας του σώματος μια παλαιότερη αναφορά των δημογερόντων και των επιστατών της Μυκόνου με ημερομηνία 29 Σεπτεμβρίου που ανήγγειλε την επάνοδο του Ιω. Κοντουμά στις εργασίες του Βουλευτικού.

Πηγές

Αρχεία Ελληνικής Παλιγγενεσίας, τ. 2, Αθήνα 1972, σ. 1-2, 178, 183, 188, 430-431, 598.

Αρχεία Ελληνικής Παλιγγενεσίας, τ. 9, Αθήνα 1976, σ. 88.

Αρχεία Ελληνικής Παλιγγενεσίας, τ. 12, Αθήνα 1979, σ. 178.

Αντώνιος Λιγνός (επιμ.), Αρχείον της κοινότητος Ύδρας, 1778-1832, τ. 9, Πειραιάς, Τύποις Εφημερίδος «Σφαίρας», 1927, σ. 59-60.

Πληρεξούσιος

Παραστάτης

Παραπομπή

Σάκης Δημητριάδης, «Β΄ Εθνοσυνέλευση και Β΄ Βουλευτικό – Μυκόνου και Σύρας», Α΄ Ελληνική Δημοκρατία. Άτλαντας δημοκρατικών θεσμών και διαδικασιών, Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων – Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών/ΕΙΕ – Βιβλιοθήκη της Βουλής, Αθήνα 2022 (ημερομηνία πρόσβασης xx/x/xxxx)